Visueel denken: de kracht van tekeningen voor woningcorporaties
Woningcorporaties spelen een sleutelrol in de complexe transities rondom wonen, welzijn en zorg. Vanuit hun sociale missie staan zij middenin het maatschappelijke speelveld, waar afstemming essentieel is met bewoners, aannemers en sociale organisaties.
Flatland werkt regelmatig samen met corporaties, op zoek naar afstemming en optimalisatie en om gezamenlijk tot een toekomstbestendige visie te komen. Hoe? Door samen aan de tekentafel te zitten en, al schetsend, visies en processen zichtbaar en hanteerbaar te maken. In dit artikel delen Nanne, Tom en Willem inspirerende voorbeelden van hoe zij samen met woningcorporaties uitdagingen hebben aangepakt en verbinding hebben gecreëerd.
Spanning in de samenwerking
Vaak komen woningcorporaties bij ons als het ingewikkeld wordt, er spanning ontstaat in samenwerkingen of als er een kloof is tussen verschillende belanghebbenden. Ze worstelen met het vinden van draagvlak en er is behoefte aan snel, tastbaar resultaat en verbinding. “De visuele en creatieve processen die we samen met woningbouwverenigingen doorlopen, helpen verbinding te creëren die nodig is om in gezamenlijk in actie te komen” legt Willem uit.
Een goed voorbeeld is Woongaard, een samenwerkingsverband van woningbouwcorporaties die via hun gezamenlijk platform de woningvoorraad verdelen. Hoewel de organisaties op veel vlakken op één lijn leken te zitten, leidde hun strategietraject aanvankelijk tot spanningen en frustratie. De strategie voelde abstract en weinig inspirerend, en de sessies waren eerder invuloefeningen dan constructieve dialogen. Flatland werd ingeschakeld en Visual Strateeg Nanne zette co-creatie centraal in het traject.
“Het tekenen dient als sociaal smeermiddel. De impact op de sociale relaties is veel groter dan enkel het tastbare resultaat aan het einde van de sessie.”
Nanne vertelt:“Door open vragen en visuele hulpmiddelen konden deelnemers letterlijk zien waar ze stonden ten opzichte van elkaar. Er kwam meer ruimte voor luisteren en zichtbaar maken van ieders denkbeelden. Dat verandert de dynamiek. De impact op de sociale relaties is veel groter dan enkel het tastbare resultaat aan het einde van de sessie.” Het visuele proces werkt als sociaal smeermiddel, wat resulteerde in betrokkenheid en een sterker gevoel van gezamenlijk eigenaarschap. Zo wordt draagvlak creëren direct onderdeel van het proces in plaats van een latere uitdaging.
Via online inputsessies konden collega's direct bijdragen aan de visie.
Het eindresultaat werd een praatplaat waar alle deelnemende corporaties achter stonden.
Nieuwe manier van samenwerking
Woonbedrijf (W60) stond voor de uitdaging om 8000 woningen uit de jaren ’60 te verduurzamen. Waar corporaties vroeger als opdrachtgevers van aannemers opereerden, wilden zij nu naar een meer gelijkwaardige samenwerkingsrelatie toewerken, gebaseerd op gezamenlijke verantwoordelijkheid. Hoewel de organisatie een uitgebreid plan had ontwikkeld voor ‘resultaatgericht samenwerken’, kwam dit concept niet tot leven bij medewerkers en ketenpartners. Flatland ondersteunde W60 in het visualiseren van dit begrip.
“Tijdens de schetssessies werden alle rollen en verantwoordelijkheden zichtbaar en tastbaar,” vertelt Tom. Dit proces gaf medewerkers en partners de ruimte om te zien wat ‘samenwerking’ in de praktijk betekent en om er actief invulling aan te geven. De visualisatie werd een levend document dat een ‘roadshow’ maakte en zo door de hele organisatie circuleerde. Medewerkers konden zich uitspreken over de inhoud, wat leidde tot eigenaarschap en betrokkenheid die met een statisch plan moeilijk te bereiken zijn.
Samen met de programmaleiding ontwikkelden we een eerste versie van het visuele manifest.
Tijdens een bijeenkomst van het kernteam valideerden we de conceptversie.
Ook op de werkplaats haalden we feedback op.
Zo konden de bouwvakkers op een laagdrempelige manier hun feedback geven op het ontwerp.
Het eindresultaat: een plaat van iedereen!
Digitalisatie én menselijke dienstverlening
De druk om te digitaliseren neemt toe, maar tegelijkertijd wil je als woningcorporatie de menselijke maat niet verliezen, zeker niet in het contact met bewoners. Dit was ook een uitdaging voor Woonstad Rotterdam. Zij kampten met een complex proces rondom schadeherstel, waarbij communicatie tussen verschillende afdelingen vaak stroef verliep, met frustraties van zowel werknemers als huurders en hoge kosten tot gevolg. Flatland collega’s Tom en en Willem brachten samen met Woonstad het volledige proces in kaart door een visuele klantreis op te zetten. Dit deden ze samen met verschillende afdelingen zoals KCC, IT en NPO. Tijdens een tweedaagse sessie werden knelpunten, afhankelijkheden en kansen letterlijk zichtbaar. Hierdoor ontstond er overzicht, en het werd duidelijk hoe afdelingen beter konden samenwerken voor een soepelere dienstverlening. Het visuele proces zorgde niet alleen voor procesoptimalisatie, maar hielp ook om digitalisatie en klantgerichtheid beter in balans te brengen.
Voorbeelden
In een vijfdaagse sprintweek gingen we aan de slag.
We doken met een multidisciplinair team in alle details van het proces.
Het verkennen van alternatieven.
Samen visualiseren.
Tot alles bij elkaar kwam in een storyboard, dat werd getest met een klantpanel.
Leiderschap en transities
Op het raakvlak van wonen, welzijn en zorg wordt veel urgentie gevoeld om overstijgend samen te werken tussen organisaties. Het ontwikkelen van een toekomstbestendige visie voor de woningcorporaties vraagt om helder leiderschap en een cultuur waarin iedereen zich betrokken voelt. Bij Flatland ondersteunen we corporaties in het ontwikkelen van die visie.
In deel 2 van dit artikel vertellen Janita en Nanne over de leiderschaps- en cultuurtrajecten die we begeleiden binnen woningcorporaties, gericht op het creëren van duurzaam impactvolle veranderingen.
Ben je nieuwsgierig hoe visueel denken ook voor jouw organisatie kan werken? Flatland gaat graag samen met jou om de tekentafel. Laten we samen impact maken.
Als woningcorporatie
Stuur Yara een berichtje, ze denkt graag met je mee!
Neem contact opVisual Designer
